Een visserstrui

Een visserstrui? Maar de zomervakantie staat al bijna voor de deur en dat is niet per se het moment om na te denken over warme truien; laat staan het breíen van warme truien. En toch….. Veel vakanties worden gevierd aan de kust en kusten zijn bedrijvige plekken met havens met vissersboten en visafslagen. En die vissen worden niet alleen gevangen met mooi weer. Als het slecht weer is op zee heb je warme kleding nodig die soepel genoeg is om je in te bewegen. Een trui, dus.

Traditioneel droegen vissers wollen gebreide truien. Lekker warm en waterafstotend op zee. Het is zelfs zo dat verschillende plaatsen hun eigen ingebreide patroon hadden en nog steeds hebben, waardoor je weet waar de drager van de trui vandaan komt. En dan de constructie van een visserstrui, die heeft nogal specifieke kenmerken.

Constructie

Visserstruien worden in het rond gebreid, want geen naden betekent extra souplesse. De mouwen worden vanaf de schouders naar de pols gebreid. Dat is handig als door het werken de mouwboord versleten is. Je kunt dan gewoon uithalen en een nieuwe boord breien. Ook zijn de mouwen een beetje aan de korte kant om ervoor te zorgen dat je geen kleddernatte boorden hebt tijdens het werken.

De truien werden van 100% wol gebreid en niet te los. Zo werd het breiwerk lekker dicht en hadden wind en water minder vrij spel. Nu kun je waterdichte kleding kopen, maar dat is natuurlijk pas van de laatste 50 jaar.

De visserstruien hadden dus specifieke motieven. De motieven zijn uit rechte en averechte steken opgebouwd met soms een kleine kabel. Deze zogenaamde reliëfsteken zijn specifiek voor visserstruien. In onze stekenbibliotheek vind je veel reliëfsteken, zoals het motief hieronder. Veel motieven vind je terug in traditionele visserstruien.

3-D blokken

Onderzoek

Er is best wat onderzoek gedaan naar de visserstruien. Zo zijn er Engelse en Nederlandse boeken waarin gedetailleerd verslag gedaan wordt van de zoektocht naar en de ontdekkingen in het gebruik, de constructie en de motieven van de visserstruien. Alice Starmore heeft in 1995 zelfs een boek gepubliceerd met moderne visserstruien. Het boek Fisherman’s Sweaters is nu alleen nog tweedehands te krijgen, maar op de website van Alice Starmore vind je een leuk artikel over visserstruien en Engelse haringmeisjes.  In Nederland heeft Stella Ruhe in de afgelopen 10 jaar veel onderzoek gedaan naar de visserstrui. Zij heeft in drie boeken een schat aan motieven en verhalen verzameld.

Zelf breien

Maar hoe leuk is niet als je zelf een trui breit die de motieven heeft van een plek waar je in de zomer was? Een supersouvenir, zo gezegd. Als je in de zomervakantie op pad bent in Friesland is het de moeite waard om ’t Fiskershúske in Moddergat te bezoeken. Het museum bestaat uit vier authentieke vissershuisjes. In dit museum vind je voorwerpen die betrekking hebben op de oude kustvisserij en het leven van de bewoners van die dorp. En de visserstruien ontbreken natuurlijk niet!

Je kunt in de (online)shop losse patronen vinden voor het breien van een visserstrui of een -muts. Er is zelfs een speciale website gemaakt voor de visserstruien. Als je niet meteen weet welke trui je zou willen breien is Het visserstruien-magazine een leuke souvenir. In het A5 magazine staan een paar patronen en ook verhalen over de vissershuisjes waaruit het museum bestaat. En als je later in het jaar een visserstrui uit het magazine breit, ben je weer even op vakantie!

En wil je meer weten over Nederlandse visserstruien? Dan is het blog van Waddenwol leuk om te lezen. Ook Zeeland heeft zijn eigen visserstruienblog. Hier vind je zelfs uitleg over het breien van een visserstrui.