Het aantal draden in een garen
Hoe zit dat met de opbouw van een garen? Waarom heeft de ene draad een paar draden waaruit het is opgebouwd en een andere draad niet? Wat wordt er bedoeld met ply?
Garen wordt gemaakt van vezels. Om van vezels garen te kunnen maken, worden de vezels tot draden gesponnen. Na het spinnen worden de draden gedraaid om ze stevigheid te geven. Je kunt daarna nog meerdere gedraaide draden in elkaar draaien tot een garen.
Voor je breiwerk maakt het uit wat voor soort garen je gebruikt. Niet alleen de samenstelling maakt uit, maar ook het aantal draden waaruit een garen opgebouwd is (de ply), maakt uit.
1-draads garen
1-draads garen in breiwerk
Doorsnede 1-draads garen.
1-draadsgarens (single ply)
Allereerst heb je de enkeldraads-garens (ééndraads of single ply). Deze garens bestaan uit één gedraaide draad. Als je zelf wel eens een koord in elkaar gedraaid hebt, weet je dat je een draad niet eindeloos kunt draaien. De draad gaat dan in elkaar krinkelen.
Voor je breiwerk betekent dit, dat wanneer een draad (te) sterk gedraaid is je steken naar één kant gaan leunen en dat maakt weer dat je breiwerk scheef gaat trekken. Om dit te voorkomen, draaien de garenfabrikanten hun enkeldraads-garens zo min mogelijk. Als je bedenkt dat het draaien van een garen de draad juist stevig maakt. Weet je dat een weinig gedraaide draad dit niet is.
De steken die je maakt van een ééndraads-garen zien er glad uit. Als je proeflapje toch naar één kant trekt, kun je besluiten om geen tricotsteek te breien, maar rechte en averechte steken af te wisselen. Dit heft het scheeftrekken wat op.
2-draads garen
2-draads garen in breiwerk.
Doorsnede 2-draads garen.
2-draadsgarens (two-ply)
In dit garen zijn twee gedraaide draden nog eens om elkaar heen gedraaid. Dit maakt het garen steviger dan een ééndraads-garen. Je kunt je voorstellen dat dit garen in doorsnee niet rond is. Er liggen nl. twee ronden draden tegen elkaar aan. Dit maakt dat dit garen luchtig breiwerk maakt: door de ovale doorsnee is er ruimte in de steek. De steek zelf is goed te zien.
Deze eigenschappen van de tweedraads-garens maken dit garen heel geschikt voor luchtig breiwerk waarin je de steken afzonderlijk goed wilt zien: ajoursteken en ook reliëfsteken zijn goed te zien in breiwerk van 2-draadsgaren.
3-draads garen.
3-draads garen in breiwerk.
Doorsnede van 3-draads garen.
3-draads garen (three -ply)
Als er drie draden in een garen om elkaar gedraaid worden, krijg je een evenwichtige ronde draad. Driedraads-garens zijn duurzamer dan de vorige twee, gewoon omdat er meer materiaal is dat wrijving (slijtage) op kan vangen. Deze garens zijn wel minder luchtig, want de drie draden liggen stevig tegen elkaar aan. Dit maakt het garen ook wat zwaarder.
In de steken van een driedraads-garen zijn de verschillende draden wel goed zichtbaar. Door de evenwichtigheid van de steek zelf is dit niet storend.
4-draads garen
4-draads garen in breiwerk.
Doorsnede van 4-draads garen.
Vierdraads-garens (four-ply)
Hoe meer draden er in een garen zitten, hoe steviger het wordt. De draad zelf wordt wel minder luchtig en het garen wordt zwaarder. Er zullen minder meters op een bol gaan. Het verschil tussen vierdraads-garen en garens met nog meer draden in het garen is niet groot.
Als je vier ronde draden om elkaar heen draait, krijg je een vierkantig garen. Hierdoor is de steek zelf in het breiwerk beter te zien. Er steekt als het ware één kant van de draad boven de steek uit. Deze eigenschap maakt 4-draadsgarens heel geschikt voor het breien van kabels en andere structuursteken: de steken zijn extra goed te zien. Bovendien is dit een stevig garen dat een tijdje meegaat. Dit is fijn voor sokken en ook voor truien die natuurlijk heel wat te verduren zullen hebben. Ook voor het inbreien zijn 4 draadsgarens geschikt: de afzonderlijke steken zullen goed te zien zijn. De steken ‘mengen’ moeilijk met de naast gelegen steken.
Je ziet dus dat het kiezen van het juiste garen bij een project echt wat toe kan voegen aan het eindresultaat. Een kabel in een vierdraads-garen is namelijk gewoon beter te zien dan in een ééndraadsgaren!
